Macintosh SE/30 là máy tính cá nhân được Apple Computer thiết kế, sản xuất và bán ra từ tháng 1 năm 1989 đến tháng 10 năm 1991. Đây là máy tính nhanh nhất trong dòng máy tính Macintosh với màn hình đơn sắc.
SE/30 có màn hình đen trắng và một khe cắm trực tiếp bộ xử lý (thay vì khe cắm NuBus của Apple IIx, mà SE/30 có chung kiến trúc) hỗ trợ bộ tăng tốc của bên thứ ba, card mạng hoặc bộ điều hợp màn hình. SE/30 có thể mở rộng lên đến 32 MB RAM (một lượng RAM đáng kể vào thời điểm đó) và bao gồm ổ cứng 40 hoặc 80 MB. Đây cũng là máy tính Mac nhỏ gọn đầu tiên bao gồm ổ đĩa mềm mật độ cao 1,44 MB theo tiêu chuẩn (các phiên bản SE về sau cũng có ổ đĩa này, nhưng các phiên bản trước đó thì không).
Sức mạnh của SE/30 được chứng minh bằng việc sử dụng nó để sản xuất This Week, tờ báo lá cải in màu đầu tiên ở Anh đã áp dụng công nghệ chế bản kỹ thuật số mới trên máy tính để bàn cá nhân. Một bo mạch logic có giá 1.699 đô la Mỹ có thể chuyển đổi SE thông thường thành SE nâng cấp. Khi đó SE nâng cấp chỉ khác SE/30 ở ổ đĩa mềm vì nó vốn dùng đĩa 800 KB.
Mặc dù đã được thay thế vào quý 4 năm 1990 bởi Macintosh Classic, nhưng SE/30 vẫn tiếp tục sản xuất cho đến năm 1991. Macintosh Classic II có cùng bộ xử lý và tốc độ xung nhịp mà nhanh hơn 60% so với SE/30 do có bus dữ liệu 16 bit, nhưng nó chỉ hỗ trợ bộ nhớ không quá 10 MB, không có khe cắm mở rộng bên trong và bộ xử lý dấu phảy động Motorola 68882 FPU là một tùy chọn để nâng cấp.
Tuy CPU chip Motorola 68030 trong SE/30 hỗ trợ địa chỉ 32 bit, nhưng ROM SE/30, giống như ROM IIx vẫn gồm một số mã sử dụng địa chỉ 24 bit, khiến máy trở nên “giả 32 bit”. Điều này giới hạn lượng RAM thực tế có thể truy cập được ở mức 8 MB theo Hệ điều hành OS 6.0.8. Một tiện ích mở rộng hệ thống có tên MODE32 cho phép truy cập vào bộ nhớ bổ sung đã cài đặt OS 6.0.8. Từ OS 7.0 đến OS 7.5.5, SE/30 có thể sử dụng tới 128 MB RAM. Ngoài ra, việc thay thế ROM SIMM bằng một SIMM từ Mac IIsi hoặc Mac IIfx sẽ giúp SE/30 trở nên “thật 32 bit” và do đó cho phép sử dụng tới 128 MB RAM và OS 7.5 thông qua OS 7.6.1.
Một SE/30 tiêu chuẩn có thể chạy lên đến OS 7.5.5 vì Mac OS 7.6 yêu cầu ROM “thật 32-bit”. Ngoài ra, SE/30 có thể chạy A/UX là phiên bản Unix cũ hơn của Apple cho phép chạy các chương trình Macintosh.
Trong bài viết trên Macworld tháng 1 năm 2009 kỷ niệm 25 năm ra đời của Macintosh, ba nhà bình luận trong ngành – Adam C. Engst của TidBITS, John Gruber của Daring Fireball và John Siracusa của Ars Technica – đã chọn SE/30 là mẫu máy Mac yêu thích nhất mọi thời đại của họ. “Giống như bất kỳ máy Mac tuyệt vời nào khác”, Gruber viết, “SE/30 không chỉ là một hệ thống tuyệt vời ngay khi mới ra mắt; mà còn có thể sử dụng được trong nhiều năm sau đó. Khi tôi nghĩ về kỷ nguyên Mac đầu tiên, máy cưng trong tâm trí tôi chính là SE/30”.
Trong nhiều năm SE/30 đã được những người đam mê công nghệ ưa chuộng và mô tả là “chiếc máy tính tốt nhất mà Apple từng sản xuất”.
Hiện vật Bảo tàng CNTT. Author: ©NCCông 2025